Vlada Republike Srpske zatražila je da joj Narodna skupština RS dopusti da prekrši Zakon o fiskalnoj odgovornosti i fiskalna pravila i da deficit planira u iznosu većem od tri odsto bruto društvenog proizvoda. Pored toga što traži povećanje minusa u Budžetu, zahtijeva i rok od tri godine da se vrati u zakonske okvire.

Vlada je poslanicima Narodne skupštine RS uputila Izvještaj o privremenom odstupanju konsolidovanog budžetskog deficita od fiskalnih pravila u kojem navodi da se, prema posljednjoj procjeni za 2020. godinu, očekuje da ukupni budžetski prihodi i primici za nefinansijsku imovinu iznose dvije milijade i 805,4 miliona KM, što je za oko 191,2 miliona KM manje u odnosu na prvobitno planirana sredstva u Budžetu RS za 2020. godinu.

„Planiran je pad poreskih prihoda od 171,8 miliona KM i neporeskih prihoda u iznosu od 64,8 miliona KM, dok je rast zabilježen kod grantova za 39 miliona KM, transfera između ili unutar jedinica vlasti za 3,2 miliona KM i primitaka od nefinansijske imovine za 3,3 miliona KM u odnosu na prvobitno planirana sredstva u Budžetu“, navela je Vlada, piše CAPITAL.

Pravdaju se da su zbog pandemije virusa korona na rashodovnoj strani imali značajno veća ulaganja u zdravstveni sektor i dodatne troškove po osnovu mjera koje je preduzela Vlada na ograničavanju ekonomske i socijalne štete.

„Po osnovu mjera koje su sprovedene u prvih devet mjeseci izvršene su isplate u iznosu od 9,1 milion iz budžetskih sredstava, 17,4 miliona iz donatorskih sredstava Vlade Srbije, 10 miliona iz sredstava privatizacije i sukcesije, 118,2 miliona iz Fonda solidarnosti za obnovu i 33,5 miliona KM iz Kompenzacionog fonda“, istakli su u Vladi.

Podsjećaju da su se zadužili kod MMF-a za 244,3 miliona, te da se pristupilo izradi drugog rebalansa Budžeta RS, o čemu je CAPITAL pisao u tekstu „Planiraju deficit od 394 miliona KM, a ne odriču se komfora“.

„Sve dok se zdravstvena kriza ne stabilizuje, prvi prioritet ostaje održavanje zdravstvene situacije pod kontrolom i ograničavanje ekonomske i socijalne štete. Prema procjenama očekujemo da će u 2020. godini konsolidovani budžetski deficit biti veći od tri odsto ostvarenog BDP‐a u toj godini“, istakli su u Vladi.

Zbog toga Vlada od Narodne skupštine traži da odstupi od fiskalnih pravila.

Prema Zakonu o fiskalnoj odgovornosti u RS propisano je da Narodna skupština može donijeti odluku o odobravanju privremenog odstupanja nekog od fiskalnih pravila u uslovima prirodne nepogode, ekonomske recesije i realizacije velikih infrastrukturnih projekata.

Upravo na to Vlada se poziva te traži tri godine za uspostavljanje poštovanja fiskalnih pravila.

Mjere neprecizne

Među mjerama koje planira da preduzme da bi se ponovo uspostavilo poštovanje fiskalnih pravila, Vlada je navela niz uopštenih rješenja, bez konkretnih projekcija.

Ističu da će mjere dovesti do rasta prihoda i uticati na smanjenje rashoda.

„Uporedo sa postepenim oporavkom privrede tokom narednog perioda, može se očekivati i postepeni rast prihoda. Takođe, poboljšanje poreske discipline pozitivno će uticati na kretanje prihoda“, istakli su.

Dodali su da su „opredijeljeni“ da smanje troškove i vrijeme u postupcima pribavljanja dozvola, potvrda, rješenja i da izvrše rasterećenje privrede kroz smanjenje i ukidanje pojedinih neporeskih davanja.

Najavljuju i novi sistem fiskalizacije, čime se očekuje smanjenje sive ekonomije i poboljšanje poreske discipline, te povećanje obuhvata i osnovice za oporezivanje.

Oslanjaju se i na novi Zakon o igrama na sreću kojim je planirano da Ministarstvo finansija vrši direktan nadzor nad priređivačima igara na sreću, ne navodeći da je sud poništio ono što su radili u vezi s tim.

Obećavaju smanjenje rashoda i izdataka na realno prihvatljiv nivo i da će se prvo razmotriti promjene prioriteta na polju rashoda i smanjiti neefikasna potrošnja.

„Sve mjere koje Vlada planira da preduzme da bi se ponovo uspostavilo poštovanje fiskalnog pravila sprovodiće se u naredne tri godine. Nakon završetka fiskalne godine i utvrđivanja tačnog odstupanja od fiskalnog pravila, Vlada će biti u obavezi da pripremi i dostavi Narodnoj skupštini Program fiskalne konsolidacije, kojim će definisati mjere i period za povratak u okvire fiskalnog pravila koje je propisano Zakonom o fiskalnoj odgovornosti“, zaključili su.

Fiskalni savjet

Fiskalni savjet Republike Srpske dao je mišljenje na ovakav stav Vlade i preporučio da se javna potrošnja strogo kontroliše, odnosno da se realizacija tekućih rashoda vrši isključivo na osnovu ostvarenih prihoda.

„Predviđene mjere su okvirno i korektno definisane. Međutim, da bi se ostvarilo predviđeno smanjenje deficita neophodno je navedene mjere dodatno konkretizovati i jasno kvantifikovati kroz Program fiskalne konsolidacije“, istakli su u Fiskalnom savjetu.

Preporuka Fiskalnog savjeta je da se u toku perioda konsolidacije smanje sva neproduktivna javna ulaganja.