U Bosni i Hercegovini obitavaju brojne endemske vrste koje žive samo tu i nigdje više na svijetu, te smo jedna od zemalja sa najvećom raznolikošću biljnih i životinjskih vrsta na evropskom kontinentu. Čak 30% ukupne endemske flore Balkana se nalazi u BiH.

Međutim, biodiverzitet u BiH  je pod raznim pritiscima,  od nekontrolisane izgradnje hidroelektrana do unošenja invazivnih vrsta koje mijenjaju naša prirodna staništa, upozoravaju iz Centra za životnu sredinu  povodom Međunarodnog dana biodiverziteta, 22. maja.

- Globalne promjene, prekomjerna sječa šuma, intenzivna erozija tla, intenzivna poljoprivreda, prekomjerna eksploatacija bioloških resursa, neodrživa eksploatacija vodnih i mineralnih resursa, svakodnevno utiču na sve izraženiju ugroženost biodiverziteta u BiH. Poseban je problem slabe i neefikasne implementacije zakonske regulative, nepostojanje jasnog institucionalnog okvira, kao i slaba istraženost pojedinih komponenti biodiverziteta, istakla je Aleksandra Anja Dragomirović, koordinatorica programa Biodiverzitet i zaštićena područja u Centru za životnu sredinu.

Pojašnjava da gubitak vrsta i staništa dovodi do poremećaja prirodne ravnoteže i ustaljenih prirodnih odnosa između živih vrsta i nežive prirode, a u prilog tome govori i svjetska kriza izazvana virusom korona za čiju pojavu i prelazak na čovjeka su, po tvrdnjama svih relevantnih svjetskih naučnika, doveli procesi uništavanja staništa i vrsta.

- Da bismo preduprijedili ovakve pojave u budućnosti neophodno je da shvatimo ulogu i značaj svih vrsta koje čine kompleksne i neraskidive lance u prirodi. U vremenu koje je pred nama želimo da naše društvo bude lider u očuvanju biodiverziteta, jer raznolikost vrsta koje nastanjuju prostor naše zemlje treba da bude prepoznata kao naše najveće bogatstvo. Zato je važno očuvanje i unapređenje prirodnih staništa i biodiverziteta kroz sistemsku podršku istraživanju i zaštite prirode, ali odgovoran odnos prema prirodnim bogatstvima koja se često posmatraju samo kao resurs.

Centar za životnu sredinu kroz svoje aktivnosti doprinosi istraživanju biodiverziteta, očuvanju i adekvatnom upravljanju prirodnim vrijednostima i zaštićenim područjima. Osim toga, zagovaranjem utiče na povećanje broja zaštićenih područja i uključivanje javnosti u  procese donošenja odluka vezanih za upravljanje prirodom.

Skupština Ujedinjenih nacija ustanovila je 22. maj, Međunarodni dan biodiverziteta 2000. godine u cilju podizanja svijesti o značaju biološke raznovrsnosti i neophodnosti njenog očuvanja. Ove godine, ovaj datum se obilježava pod sloganom “Naša rješenja su u prirodi”.

A koliko je priroda raznovrsna, najbolje govori kolaž koji je Centar za životnu sredinu pripremio povodom ovog datuma, a koji prikazuje neobične, malo poznate, ali ne i manje značajne vrste. Amazonske rogate žabe, providni rakovi, nasmiješene ribe…Sve ove vrste žive na našoj planeti, nastajale su milionima godina evolucije i prilagođavanja specifičnim uslovima života.

Biodiverzitet na Zemlji je toliko bogat da neke vrste još nisu ni otkrivene, a s druge strane mnoge vrste su ugrožene i prijeti im izumiranje zbog različitih aktivnosti čovjeka. Iz tog razloga, iz Centra za životnu sredinu apeluju na važnost očuvanja svih biljnih i životinjskih vrsta, jer svaka od njih ima svoju ulogu u prirodu.