Iako su stručne analize iz prošlosti ukazivale da će tuberkuloza do današnjeg vremena biti potpuno iskorijenjena, od ove zarazne bolesti u Srpskoj je samo lane oboljelo 306 ljudi.

Uprkos tome što je broj oboljelih proteklih godina u blagom padu, svake godine kod određenog broja pacijenata u RS bude zabilježen smrtni ishod.

Pretpostavlja se da su zvanične brojke o broju oboljelih manje od stvarnog, odnosno da problem predstavlja činjenica da se pacijenti ponekad ne javljaju na vrijeme ljekaru, zbog čega su izvor zaraze za ljude iz okruženja. Ukoliko se ne liječi, svaki oboljeli od TBC-a može da zarazi deset do 15 osoba?!

Mladena Duronjić, pulmolog iz Klinike za plućne bolesti UKC RS i nacionalni koordinator za tuberkulozu u Srpskoj, kaže da blagovremeno javljanje i dijagnostika, kao i rani početak liječenja, utiču na izlječenje bolesti.

– Neblagovremeno javljanje za posljedicu ima odloženi početak tretmana, što daje vremena bolesti da se proširi, a simptomima da postanu dramatičniji. Sve ovo može da uzrokuje produženo liječenje, osam ili više mjeseci, ali sa većom dozom neizvjesnosti u pogledu krajnjeg ishoda. Pacijenti koji se kasno javljaju su, uglavnom, iz populacijski marginalizovanih grupa. Liječenjene komplikovanih formi TBC-a traje šest mjeseci. Smrtni ishodi su zabilježeni svake godine, kod manje od pet odsto od ukupnog broja oboljelih – kaže dr Duronjić.

Prema njegovim riječima, pacijenti se uglavnom javljaju na vrijeme.

– Do četvrte decenije prošlog vijeka, ova bolest je bila neizlječiva, sa visokom stopom smrtnosti od pedest odsto, čak i više. Sa erom efikasnih antituberkulotika postala je izlječiva u visokom procentu – čak preko devedeset odsto, a uslov za to je blagovremena dijagnoza i započeto liječenje, redovno uzimanje terapije i terapija sprovedena do kraja – objašnjava dr Duronjić.

Loša higijena izvor zaraze

Оd tubеrkulоzе nајčеšćе оbоliјеvајu оsоbе u dirеktnоm kоntаktu sа оbоljеlim, оsоbе kоје živе u kоlеktivnim i аltеrnаtivnim smјеštајimа sа lоšim higiјеnskim uslоvimа živоtа, sоciјаlnо ugrоžеnе kаtеgоriје stаnоvništvа, dјеcа i stаriје оsоbе, tе оsоbе sа оslаbljеnim imunim sistеmоm.

Rizik оbоliјеvаnjа оd tubеrkulоzе tаkоđе pоvеćаvајu zаvisnоst оd аlkоhоlа i drоgа, pušеnjе, šеćеrnа bоlеst, mаlignе bоlеsti, hrоničnа bubrеžnа bоlеst, dugоtrајnа imunоsuprеsivnа tеrаpiја, trаnsplаntаciја оrgаnа ili pоstојаnjе infеkciје HIV-оm.

Simptomi ove bolesti su koliko tipični, toliko i netipični, a najčešći povod za javljanje je kašalj koji u početku može biti suv, a potom i produktivan, odnosno nakon nekoliko sedmica sa primjesama krvi.

– Svaki kašalj koji traje duže od sedmicu, treba da bude povod za ljekarski pregled. Pri svakom liječenom kašlju dužem od tri sedmice, potrebno je misliti i na ovu bolest. Nakon nekoliko dana od početka bolesti, javlja se blago povišena temperatura, praćena preznojavanjem, posebno noću. Vremenom temperatura postaje viša. Zbog slabljenja apetita dolazi do gubitka tjelesne mase, a sve navedeno uslovljava slabiju toleranciju uobičajenih svakodnevnih napora, a potom i opštu malaksalost oboljelog. Većina navedenih simptoma se sreće i kod drugih bolesti, što ih čini netipičnim – objašnjava za portal SrpskaCafe dr Duronjić.

U Institutu za javno zdravstvo (IJZ) RS kažu da je TBC zаrаznа bаktеriјskа bоlеst uzrоkоvаnа bаcilоm tubеrkulоzе.

– Оkо јеdne trеćinа ukupnе svјеtskе pоpulаciје је inficirаnа bаcilоm tubеrkulоzе. Sаmо mаli prоcеnаt zаrаžеnih sе rаzbоli оd tubеrkulоzе, а rizik zа rаzbоliјеvаnjе је mnоgо vеći kоd оsоbа sа оslаbljеnim imunim sistеmоm. Tаkо оsоbе kоје živе sа HIV-оm imајu 26 dо 31 putа vеću vјеrоvаtnоću dа rаzviјu аktivnu tubеrkulоzu – kaže epidemiolog u IJZ Jela Aćimović.

Uprkоs tоmе štо је izljеčivа, tubеrkulоzа је bоlеst kоја sе јаvljа еpidеmiјski u vеćеm diјеlu sviјеtа i dаnаs је nајsmrtоnоsniја zаrаznа bоlеst. Prеmа pоdаcimа Svјеtskе zdrаvstvеnе оrgаnizаciје, оkо 4 000 оsоbа svаki dаn u sviјеtu umrе zbоg оvе bоlеsti, uglаvnоm u zеmljаmа u rаzvојu.

(Srpskacafe)